Met een inspirerende presentatie trapte gastspreker Foppe de Haan afgelopen vrijdag 30 november de laatste Sporttopbijeenkomst van 2018 af. Zijn woorden leverden veel gespreksstof op voor de aanwezige Sporttop-talenten en -mentoren, die daarna apart van elkaar in groepen kennis deelden over de besproken onderwerpen. Daarnaast bespraken ze welke informatie van Foppe van belang kon zijn voor de persoonlijke ontwikkeling, of in het geval van mentoren de begeleiding van de talenten. Het was voor iedereen een waardevolle middag met veel inspiratie voor het komende jaar.
Tekst: Alex Devilee
Met notitieboekjes in de handen luisteren de 21 aanwezigen, waaronder tien mentoren en vier talenten van Sporttop, aandachtig naar wat Foppe te vertellen heeft. De 75-jarige en inmiddels gestopte succescoach, die Jong Oranje in 2007 naar de Europese titel leidde en in 2017 als assistent-coach met het Nederlands vrouwenelftal ook Europees kampioen werd, vertelt vol passie zijn visie op het begeleiden van sporttalenten en wat belangrijk is hun ontwikkeling. Dat doet hij aan de hand van de vijf F’s van Foppe: feeling, functie, future, feedback en fun. Hoe hij die bedacht heeft? Foppe: “In de loop van je carrière ga je als trainer bedenken: wat past bij mij? Daarover filosofeer je met vrienden en uiteindelijk werk je het uit. De eerste vier heb ik gestaag ontwikkeld, daarna heb ik fun nog toegevoegd.”
Het verhaal van Foppe dient als inspiratie voor de rest van de middag. De mentoren bedenken onder leiding van Marcel van der Togt en Reinier van der Monde tijdens een wandeling in duo’s welke informatie van Foppe van toepassing is of zou kunnen zijn bij de begeleiding van hun talenten. Terwijl de talenten met Eva Koenders en Birgit Lempers reflecteren op wat het jaar 2018 hun gebracht heeft en welke inzichten ze voor zichzelf uit het verhaal van Foppe kunnen halen.
Van Nistelrooy
Wanneer de mentoren terug zijn in hotel De Witte Bergen, barst de discussie los. ‘Als je klein durft te zijn, ben je groot’, ‘de mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest’ en ‘zonder relaties geen prestaties’, zijn zinnen van Foppe die tot de verbeelding spreken bij de mentoren. Ook het verhaal van Foppe over Ruud van Nistelrooy, die hij in zijn tijd bij sc Heerenveen één jaar onder zijn hoede had en veel aandacht gaf, deed het goed.
“Het is een mooi voorbeeld van een band tussen talent en trainer”, vertelt Marcella Boerma, voormalig mentor van roeister Marieke Keijser en windsurfster Sara Wennekes. “Die band ontstaat volgens Foppe als je als trainer écht aandacht geeft, met elkaar gaat zitten en praat. Hoeveel je dat moet doen, hangt af van wat het talent wil. Wanneer je je dan als mentor kwetsbaar opstelt, zoals Foppe zei, dan ben je groot en durft het talent zich ook meer open te stellen. Dat lijkt me de basis voor een goede relatie, ik ben het dan ook roerend eens met wat Foppe zei over zonder relaties geen prestaties.”
Toetje
Als het talent zich openstelt, is er ook meer ruimte voor feedback. De vierde f van Foppe is in de ogen van Marcella daarom ook een belangrijke. “Foppe vertelde over dat het geven van feedback aan sporttalenten heel belangrijk is. Door te bespreken wat beter kan, wat goed gaat en waarom dat zo is, kan het sporttalent blijven leren en echt beter worden. Dat deed Foppe bijvoorbeeld met Ruud, die daardoor beter wist wat zijn functie was en deze optimaal kon uitvoeren.”
Foppe gebruikt bij ‘Functie’ een krachtige metafoor, die bij mentor Bastiaan Tamminga zeer tot de verbeelding spreekt. Bastiaan: “Foppe maakte de vergelijking tussen een toetje dat je eet in een restaurant en als sporter blijven aanmodderen in je carrière. Vaak eten mensen een toetje op, terwijl het helemaal niet lekker is. Je hebt al betaald, het geld is al weg, dus waarom zou je blijven eten? Beter is om volgende keer een nieuwe te bestellen”, vertelt Bastiaan. “Sporters blijven soms stug volhouden, terwijl stoppen en opnieuw beginnen eigenlijk veel beter is om verder te komen. Door deze woorden heb ik vanavond geen toetje meer genomen, haha.”
Mentale weerbaarheid
Net als de mentoren hebben de talenten ook bedacht welke informatie ze meenemen richting 2019. Voor judoka Daan Moes was ‘Future’ de f met de meeste waarde. Future staat volgens Foppe voor toekomstgericht denken en niet in het grijze verleden blijven hangen. Vooruitkijken geeft energie, zo vindt Foppe. Daan: “Toekomstgericht denken is een van mijn aandachtspunten. Als ik verlies, blijf ik daar teveel in hangen. Ik kan beter vooruit kijken en me richten op de toekomst. Daar kan ik nog stappen in maken.”
Badmintonster Imke van der Aar steekt het meest op van het laatste gedeelte van de presentatie van Foppe. Na de vijf f’s vertelt de Fries nog over mentale weerbaarheid, waarbij hij voetbalster Merel van Dongen aanhaalt als voorbeeld. Van Dongen liep het EK van 2017 mis, maar heeft zich teruggevochten en zal volgens Foppe meegaan naar het WK in 2019. Foppe vertelt in het eerste deel veel anekdotes heeft (“ik hang van anekdotes aan elkaar”) maar heeft ook nog wat slides over mentale weerbaarheid. Daar heeft Imke van der Aar er haar inspiratie uitgehaald.
“Ik heb op mentaal gebied nog veel te winnen, dus ik had daarover nóg meer van Foppe willen horen”, legt Imke uit. “Zijn verhaal over dat talenten van zichzelf moeten weten wat voor persoon ze zijn, wat ze nodig hebben en wie ze nodig hebben, sluit goed aan op waar ik mee bezig ben. Ik weet van mezelf dat ik een klik moet hebben met iemand, voordat ik echt los kan komen. Dat Foppe zegt dat het mentaal gebied goed moet zitten voordat er gepresteerd kan worden, geldt zeker ook voor mij en daar kan ik dus ook mee aan de slag.”
Waardevolle middag
Duidelijk is dat de talenten en mentoren via Foppe genoeg hebben kennis hebben opgedaan om in het komende jaar mee aan de slag te kunnen. Daarmee is het doel van Foppe bereikt. “Dit soort middagen zijn voor de talenten en mentoren zeer waardevol. Ze kunnen over situaties praten, kennis delen en nieuwe dingen leren. Daarom zijn deze ontmoetingen heel belangrijk. Ik ben benaderd via Jochem en had al eerder te horen gekregen wat Sporttop doet. Ik vind het een zinvolle stichting, mooi om daar een steentje aan bij te dragen.”
Sporttop organiseert jaarlijks meerdere evenementen om mentoren & talenten te inspireren. Deze trainingen worden mede mogelijk gemaakt door onze partners Bureau Leeuwendaal & Van der Valk Hotel de Witte Bergen.
