Meerdere Sporttop-talenten gaven in recente interviews aan hoe fijn ze het vinden dat ze van Sporttop een mentor toegewezen hebben gekregen, een mentor die hun voorziet met tips uit de topsportwereld en helpt om hun leven naast het sporten goed in te richten. Maar wie brengt de mentoren de coachingsvaardigheden bij en helpt ze om de talenten nog beter te kunnen begeleiden? Dat is de taak en bovendien de passie van Marcel van der Togt (56). “Ik krijg energie als ik zie dat de mentoren ook hun best doen om het maximale uit zichzelf te halen.”
Tekst: Alex Devilee
Coachen van mentoren
De geboren en getogen Hagenees Marcel raakt van de een op andere dag betrokken bij het coachingsvak. Al snel merkt hij dat coachen echt iets voor hem is en later besluit hij er zijn beroep van te maken. Marcel begeleidde meerdere sporters bij het oversteken van Het Kanaal, deed dat ook zelf, was coach van Maarten van der Weijden tijdens zijn Elfstedentocht en is voormalig bondscoach lange afstand zwemmen. Inmiddels is Marcel al een jaar of zeven aangesloten bij Sporttop, waar hij de trainingen voor mentoren begeleidt. Hij brengt coachingsvaardigheden over aan de mentoren, die daardoor de talenten beter kunnen begeleiden.
“Toen ik begon hadden we met de mentoren ongeveer zes sessies per jaar”, begint Marcel. “Dat werden er een stuk of tien, omdat we werken met beginners en met gevorderden. De sessie begint met gezamenlijk eten, waarna we ongeveer 2,5 uur inhoudelijk vullen met theorie & ruimte voor oefenen. Er is een vast programma maar ook een specifieke vraag van een mentor kan centraal staan, samen proberen we dan te achterhalen wat er achter zo’n vraag zit en hoe we de mentor kunnen helpen.”
Completere topsportbenadering
Marcel bedacht het concept voor de trainingen samen met Reinier van der Monde en krijgt er energie van als hij ziet hoe de mentoren hun best doen om het maximale eruit te halen. “Het geeft voldoening als ik de gedrevenheid bij de mentoren zie. Ze zien in dat ze niet alleen voor het talent van meerwaarde zijn, maar ook voor elkaar. Ik vind het coachen van (voormalig) topsporters echt heel leuk, die willen net als ik altijd het maximale eruit halen. Ik kan er mijn ei in kwijt. Mensen beter maken en de progressie zien, daar doe ik het voor. De talenten profiteren van het hele proces, daar draait het uiteindelijk om.”
De spreekwoordelijke spiegel die talenten voorgelegd krijgen van hun mentor, dat is volgens Marcel het effect van het coachen. “Een mentor is voor het talent een klankbord, maar ook die spiegel. Talenten kunnen bij hun mentor toetsen hoe hun zij in de topsportcarrière zijn omgegaan met allerlei situaties. Ze krijgen vanuit de mentor soms een vragenvuur op zich af; wat willen ze en hoe willen ze dat? Ze moeten zelf op zoek gaan naar die antwoorden doordat de mentor stuurt. Dat is heel waardevol, ik zou elk talent aanraden met een mentor in zee te gaan. Ze worden er completer van in hun totale topsportbenadering,”.
Presteren onder druk
Marcel was voor Maarten van der Weijden ook een soort van mentor. De afgelopen drie jaar werkte hij intensief samen met Maarten, om de Elfstedentocht voor elkaar te krijgen. “Je kunt Maarten wel een beetje vergelijken met de talenten van Sporttop. Hij wilde bij die Elfstedentocht zover mogelijk komen, het hoogst mogelijke bedrag tegen kankeronderzoek ophalen. Natuurlijk had hij een ander doel en dat bereikte hij op een andere manier dan de talenten, maar in de benadering zitten veel overeenkomsten. En hij stond, nu de publieke belangstelling zo groot was, ook onder flinke druk. Dat gaan de talenten later ook meemaken.”
Hoe Maarten het volhield om onder die druk te presteren, legt Marcel uit. “De druk van buitenaf hielp om verder te komen. Maarten heeft er wat op gevonden om met de druk om te gaan. Dat de belangstelling voor zijn doel steeds groter werd, werkte een betere prestatie in de hand. Hij was daardoor nog gretiger om alles te geven. Hij weet ook dat het na tien of twaalf uur zwemmen pijn gaat doen en dat die pijn niet meer weg gaat. Door zich mentaal over die hobbel heen te zetten, komt hij zo ver.”
Ten slotte heeft Marcel nog een tip voor de Sporttop-talenten. “Als je bewust bent van je talent en van je mogelijkheden, en je doet er dan alles aan om het maximale eruit te halen, dan kun je komen waar Maarten nu is. Talenten denken in stappen; wat lukt wel en wat lukt niet en wat kan ik anders doen om beter te worden. Dat doet Maarten ook, het gaat soms over details. Maarten had bijvoorbeeld eerst een klok waarop de tienden van een seconde niet te zien waren, later had hij dat wel omdat in het zwemmen de tienden ook belangrijke informatie bleek te zijn. Dat soort details kunnen net het verschil maken in het krijgen van het beste eindresultaat.”
