Waterpoloster Joanne Koenders denkt verder: “Topsporter ben je niet je hele leven”

Wat ga je doen als straks je topsportcarrière erop zit? Die vraag stelde waterpoloster Joanne Koenders (21) regelmatig aan zichzelf. Hoewel haar grote droom is om actief te zijn op de Olympische Spelen, heeft ze altijd nagedacht over het leven na haar topsportcarrière. De keepster van Polar Bears uit Ede combineerde waterpolo met het CIOS en heeft de opleiding onlangs met succes afgerond. Klaar met leren is ze nog niet, want Joanne zoekt nog meer uitdaging in haar leven. Ze spreekt zich uit over keuzes, geduld, dromen en de maatschappij. “Er is zoveel meer dan waterpolo.”

Tekst: Alex Devilee

Topsportmentaliteit
Joanne is er zeer bewust van dat ze na het waterpolo ook iets met haar leven zal moeten. Daarom zette de Arnhemse de afgelopen tijd alle zeilen bij om haar papiertje te halen. “Elke keer als ik ermee bezig ging dan wilde ik opgeven, want ik was moe van het sporten en werkte er ook bij. Gelukkig bleef iedereen me aanmoedigen om door te gaan, dat hielp wel. Ik heb er veel energie ingestoken, het was heel belangrijk voor mij om af te studeren. Zonder papiertje kom je ‘achter de kassa’ terecht, nu kan ik na mijn topsportcarrière sowieso iets doen wat ik leuk vind.”

Het studeren verliep voor Joanne niet zonder slag of stoot. Voor haar als topsporter was het CIOS soms moeilijk te combineren met waterpolo. “Ik had officieel vijf maanden stage moeten lopen in het buitenland. Als je daarmee aan komt zetten bij de bond en je team, dan toon je niet echt iets van een topsportmentaliteit”, legt Joanne uit. “Die wil er niet alles voor geven, denken ze dan. Het werden drie maanden, maar daardoor moest ik me daarna alsnog bewijzen. Dat deed ik en dat wordt gelukkig ook beloond.”

Hoofdagent
Toch bleef Joanne altijd bezig met haar leven na het waterpolo. Dat ze afgelopen zomer niet mee mocht naar het EK, deed opnieuw haar ogen openen. “Bij zo’n tegenslag realiseerde ik mij dat er meer is. Waterpolo doe je tot een jaar of 28, daarna moet ik iets anders doen. Mijn ouders hebben dat ook altijd tegen me gezegd. Ik vind het zeer belangrijk om iets maatschappelijks te doen naast het waterpolo. Ik heb ook behoefte aan andere contacten dan alleen het waterpolo. Ik werk nu als sportinstructeur, maar zoek nog meer uitdaging in mijn leven.”

Die uitdaging hoopt ze te vinden op de politieacademie. “Hoofdagent worden is wat ik later wil”, vervolgt Joanne. “Sinds anderhalf jaar weet ik dat. Samen met de burger oplossingen zoeken voor problemen, dat lijkt me echt gaaf. Het liefst zou ik nu al beginnen op de politieacademie, maar daar is richting de Olympische Spelen van 2020 geen ruimte voor. Actief zijn op de Spelen is binnen het waterpolo mijn grote droom, daar gaat voorlopig dus al mijn aandacht naar uit. We krijgen een kwalificatietoernooi in China en het WK komt eraan, op deze toernooien zouden we ons al kunnen plaatsen.”

Grenzen stellen
Ooit hoopt Joanne ook nog de stap naar het buitenland te kunnen maken, haar ambities kennen dus letterlijk en figuurlijk geen grenzen. Dat haar lichaam die grenzen wel heeft en duidelijk aangeeft, is iets wat haar mentor bij Sporttop haar heeft laten inzien. “Ik was vaak in de zomer geblesseerd. Toen zei mijn mentor Marko Koers dat ik moest erkennen dat ik pijntjes had in plaats van de pijn steeds te verbijten en door te trainen. Als je zo door gaat, haal je je grote doel misschien niet eens, zei Marko dan.”

Marko zelf ziet de begeleiding van Joanne als het voorhouden van een spiegel. “Joanne is supergedreven en heel gepassioneerd. Ze wil haar ambities najagen, maar dat gaat in stapjes. Het lichaam laat niet direct alles toe, daardoor moet je de verwachtingen van je persoonlijke groei soms bijstellen. Het gaat erom dat je geduld hebt en de lange weg richting het einddoel kunt zien.”

“Ik vond die spiegel eerst lastig”, erkent Joanne. “Je wordt geconfronteerd met je eigen gedachten, zijn die wel reëel? Maar omdat Marko de spiegel voorhoudt, kan ik het hebben. Het helpt me bij het stellen van grenzen en het bijstellen van mijn verwachtingspatroon. Marko en ik spreken elkaar regelmatig, één keer in het kwartaal zien we elkaar en één keer per maand sturen we een berichtje. En als ik hem nodig heb, kan ik altijd bellen. Dat is een prettige gedachte.”

Overzicht kwijt
Joanne zit nu twee jaar bij Sporttop, vooral aan het begin merkte ze dat een mentor goed van pas kwam. “Ik woonde toen al een tijdje op mezelf in Arnhem, sinds mijn achttiende ben ik uit huis. “Ik deed op dat moment aan waterpolo, studeerde en werkte er nog naast. Omdat ik bij Jong Oranje werd gevraagd, hield ik nog minder tijd over. Genoeg werken om financieel rond te komen was niet meer mogelijk. Ik raakte het overzicht kwijt en wist het na een tijdje niet meer. Het fijne is dat je in dit soort situaties altijd aan de bel kunt trekken bij Sporttop. Ik heb geleerd dat het heel normaal is om vragen te stellen en ik dat soms gewoon moet doen. Met Marko heb ik alles rustig op een rijtje gezet en nu heb ik mijn leven weer op orde.”

Nu Joanne is afgestudeerd en haar leven overzichtelijker is geworden, kan ze haar dromen achterna. “De focus kan, nu ik klaar ben met CIOS, volledig op het waterpolo. Dat is erg fijn. De Olympische campagne komt langzaam op gang, binnenkort krijgen we de eerste Word League-wedstrijden. Doordeweeks lig ik ruim tien uur in bad, daarnaast doe ik veel krachttrainingen, moet ik hardlopen en doe ik aan yoga.” Houdt ze nog wel tijd over om ernaast te werken? “Ja”, zegt ze met een glimlach. “Ik heb rust nodig, dus houd ik het bij vijf uurtjes per week. Zo bouw ik naast het waterpolo toch nog werkervaring op.”

Stichting Sporttop ondersteunt jong topsport talent in Nederland. Wil je meer lezen over onze talenten, evenementen, mentoren en mogelijkheden om ons te ondersteunen? Kijk dan snel op www.sporttop.nl

Lees hier het vorige interview, met Niels Broekhuizen. De zeiler vertelt daarin over hoe Sporttop de drempel voor hem verlaagt om over zijn zwakke punten te praten.